COPD

COPD

1)      Δ xác định

-          TC điển hình

o   Hút thuốc lá >25packyear

o   Ho khạc đàm nhiều năm. Đàm nhầy, đợt cấp có kèm mủ. Ho khạc đàm nặng hơn vào mùa lạnh

o   Khó thở gắng sức khởi phát âm thầm, kèm rít, nặng ngực

o   COPD type B: nhiều cơn kịch phát, dẫn đến suy HH mạn, suy tim

o   COPD type A: khó thở nhiều, tiếng rít và ú khí phổi nổi bật, BN gầy sút, không ho khạc đàm, khó thở khi nghỉ

-          TC không điển hình

o   Ho ra máu: cần tầm soát thêm KPQ

o   Có cơn kịch phát theo mùa, đáp ứng ngoạn mục với thuốc dãn PQ, nhiều đợt hoàn toàn không TC => hen nghĩ nhiều

o   Ho khạc đàm liên tục, đàm mủ => dãn PQ nghĩ nhiều

o   Khó thở, không kèm ho khạc đàm, tiếng rít => Bệnh tim, bệnh phổi mô kẽ nghĩ nhiều

-          TC thực thể

o   Lồng ngực dãn nở hình thùng

o   Co kéo cơ hô hấp phụ vùng cổ

o   Cơ hoành hạ thấp, mất độ vòm => bờ sườn co lõm khi BN hít vào

o   Âm thở bt giảm, tiếng tim mờ

o   Rale rít lan tỏa, thở ra dài

o   Gan thấp nhưng không lớn

o   COPD type B: xanh tím khi nghỉ hoặc gắng sức nhẹ, phù mắt cá chân, rale nổ đáy phổi, T2 lớn vùng vale ĐMP

o   COPD type A: thở bập môi, thở khó

o   Ngón tay dùi trống: không phải đặc điểm COPD, gợi ý bệnh lý ác tính, dãn PQ

2)      Δ phân biệt

-          Biện luận loại trừ nguyên nhân ho khạc đàm kéo dài

-          Có thể gặp trong các bệnh cảnh

o   Lồng ngực: COPD, hen, KPQ, lao phổi, dãn PQ, suy tim trái, hẹp hai lá

§  COPD: đặc điểm nổi bật là ho, khạc đàm trắng, kéo dài. Đợt cấp: đàm mủ

§  Suy tim trái, hẹp hai lá: ho, khó thở, ít khạc đàm

§  Dãn PQ: ho khạc đàm nhẩy mủ, mủ liên tục. Có thể ho ra máu

§  Hen

o   Ngoài lồng ngực: viêm mũi xoang (vận mạch, dị ứng), trào ngược DD-TQ, thuốc

3)      Δ phân loại:

a.       Theo thể lâm sàng:

o   COPD type A

o   COPD type B

o   COPD thể hỗn hợp

b.      Theo độ nặng (đánh giá lâm sàng)

o   GĐ 0: ho khạc đàm mạn + chức năng HH bt

o   GĐ 1: ho khạc đàm mạn + chức năng HH bt (BN vẫn cảm thấy)

o   GĐ 2: thường xuất hiện khó thở

o   GĐ 3: nhiều đợt kịch phát COPD

o   GĐ 4: biểu hiện suy hô hấp + suy thất phải

4)      Δ biến chứng:

-          Đợt kịch phát COPD

-          Suy hô hấp mạn

-          Suy HH cấp

-          Tâm phế