 |
| Nguyên nhân gây HC vàng da |
1) Vàng da tán huyết
- Biểu hiện: truyền máu, sốt rét.
+ Da vàng nhẹ, do tăng Bilirubin gián tiếp
+ Foam test (-)
+ HC thiếu máu
. Chóng mặt, tim nhanh, thở nhanh, móng tay, lòng bàn tay nhạt màu. Niêm nhợt
. Lách to (tán huyết nội mô)
2) Vàng da tắc mật
a) Biểu hiện: vàng da sậm, foamtest (+), ngứa
b) Nguyên nhân ngoài gan
- Lành tính:
+ Sỏi, giun chui ống mật => Tam chứng Charcot (đau HSP, sốt, vàng da)
+ Xơ hóa: TC phẫu thuật đường mật, đàn ông tuổi trung niên
==> CLS: siêu âm, CT-scan, ERCP
- Ác tính:
+ U quanh bóng Vater (u đầu tụy, u ống mật chủ, u bóng Vater, u tá tràng)
. TC toàn thân: sụt cân nhanh (10% trong 2-3 tháng), chán ăn, mệt mỏi
. TC gợi ý nguyên nhân:
Vàng da đơn thuần ngày càng tăng => u đầu tụy
Vàng da kèm đau, nôn liên tục, HC bán tắc ruột trên cao => U tá tràng
U gây vàng da lúc tăng lúc giảm => K bóng Vater. CĐPB sỏi ống mật chủ
Chèn ép TK: đau thượng vị lan ra sau lưng, tăng về đêm => U thân và đuôi tụy -> di căn qua gan gây vàng da
Chèn ép TMC, huyết khối TMC do bệnh ung thư => TALTMC trước gan => vỡ dãn TMTQ không có báng bụng
Tắc nghẽn ống tiêu hóa => u tá tràng
+ U thân và đuôi tụy: di căn đến gan gây vàng da, chèn ép TM lách, tạo huyết khối TM lách => vỡ dãn TM tâm phình vị
c) Nguyên nhân tại gan:
- VGSV (gan to đau, sốt)
- VG do thuốc (Không có HC đáp ứng viêm toàn thân, gan không đau, biểu hiện dị ứng thuốc, TC sử dụng thuốc độc gan)
- Xơ gan, Xơ gan ứ mật nguyên phát, K gan
- K gan: ủ bệnh trong 2 năm, chết sau 6 tháng ko điều trị. Cần tầm soát thường xuyên ở BN VGSV B, C.
Biểu hiện nghi ngờ:
+ Sốt nhẹ kéo dài. Đề nghị CLS CRP, Procalcitonin, cấy máu xác định có nhiễm khuẩn hay ko.
+ HC suy TB gan trên BN chưa rõ xơ gan
+ Đau bụng cấp do căng dãn đột ngột bao gan
+ HC cận ung thư: gồm HC nội tiết cận ung thư và HC huyết học cận ung thư. Thường gặp Tăng calci máu
CLS cần chỉ định
+ CTM
+ CTM
+ Bilirubin, AP
+ TPTNT
+ SGOT/SGPT
+ SA bụng đường mật
+ CT-scan
No comments:
Post a Comment